BỆNH LAO ĐANG CÓ XU HƯỚNG TRẺ HÓA VÀ VAI TRÒ QUAN TRỌNG CỦA X-QUANG PHỔI TRONG TẦM SOÁT VÀ PHÁT HIỆN SỚM LAO PHỔI CỘNG ĐỒNG

Lao phổi là 1 trong 10 nguyên nhân gây tử vong nhiều nhất trên thế giới. Năm 2018, có 10 triệu người tử vong vì bệnh lao, trong đó có 251.000 bệnh nhân HIV(+), 1,1 triệu trẻ em bị bệnh lao

Trước đây, bệnh lao thường xuất hiện ở những người trên 50 tuổi, nhưng nay căn bệnh này có xu hướng trẻ hóa. Đáng lo nhất là bệnh lao diễn tiến âm thầm nên phát hiện muộn.

Ai cũng có thể mắc lao, vì vậy khi người dân ho kéo dài trên 2 tuần (ho khan, ho có đờm, ho ra máu) là triệu chứng nghi lao quan trọng nhất. Ngoài ra, các triệu chứng khác có thể gặp gồm: sụt ký nhanh, kém ăn, mệt mỏi; sốt nhẹ về chiều; ra mồ hôi trộm ban đêm; đau ngực, đôi khi khó thở… 

Vai trò quan trọng của X-quang trong việc tầm soát lao phổi

X-quang phổi có độ nhạy cao, vì vậy cần được sử dụng rộng rãi để sàng lọc lao phổi. Tất cả người bệnh có triệu chứng hô hấp (ho, khạc đờm, khó thở…) với bất kỳ thời gian nào đều nên được chụp X-quang ngực sàng lọc lao phổi, đặc biệt ở người có nguy cơ cao như đái đường, người già, suy dinh dưỡng, nhiễm HIV, …

Một số hình ảnh tổn thương trên X-quang ngực như:

Nốt:

Là một bóng mờ có kích thước nhỏ, đường kính nốt kê ≤ 2mm (lao kê), 2mm < đường kính nốt nhỏ ≤ 5mm, 5mm < đường kính nốt to <10mm. 

Thâm nhiễm:

Là đám mờ đồng đều có đặc điểm:

Có hình “ phế quản hơi’’. 

Không đẩy hoặc co kéo các tổ chức lân cận.

Có thể mờ theo định khu: thùy / phân thùy hoặc mờ rải rác.

Hang:

Là hình sáng giới hạn bởi một bờ mở tròn khép kín liên tục, đường kính ≥0,5cm. Độ sáng của hang cao hơn của nhu mô phổi, kích thước của hang đa dạng: trung bình từ 2 – 4cm, 4cm ≤ hang lớn < 6cm, hang khổng lồ ≥ 6cm, tuy nhiên có thể rất lớn chiếm 1/2 phế trường, 1 thuỳ phổi.. hoặc rất nhỏ và tập trung lại tạo hình “rỗ tổ ong” hoặc “ruột bánh mì”.

Qua đó ta thấy vai trò rất quan trọng của X-quang phổi, là phương tiện rẻ tiền + hiệu quả cao trong  tầm soát ban đầu lao phổi.

Tại khoa Chẩn đoán hình ảnh Trung tâm Y tế Thành phố Thuận An,  được trang bị các dòng máy X-Quang hiện đại góp phần chẩn đoán nhanh chính xác các bệnh lý phổi, tim mạch, chấn thương, bụng cấp, cơ xương khớp.

DÀN MÁY XQUANG HIỆN ĐẠI THỰC HIỆN CÁC KỸ THUẬT XQUANG